چرا ۲۲ سپتامبر (۳۱ شهریور) را روز جهانی بدون خودرو نامیدند؟

به گزارش آفتاب خزر به نقل از  سرویس وبگردی خبرگزاری صدا و سیما، هدف از اجرای طرح روز بدون خودرو ترویج استفاده از سیستم حمل و نقل عمومی، دوچرخه سواری، و راه رفتن است.

چرا ۲۲ سپتامبر را روز جهانی بدون خودرو نامیدند؟
استفاده از خودرو شخصی در سال‌های اخیر افزایش چشمگیری داشته و به گفته محققان افزایش بیماری‌های چاقی نیز در این سال‌ها شایع شده و کم تحرکی به بیماری‌های مهلک قند و دیابت منجر شده است.

رشد بیش از حد خودرو‌های شخصی همواره عامل اصلی آلودگی هوای شهر‌های بزرگ و کوچک شمرده می‌شود، که علاوه بر ایجاد ترافیک و آلودگی صوتی ناشی از تردد خودرو‌ها باعث ایجاد ترافیک‌های سنگین و طاقت فرسا شده است.
مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا در شهر‌ها حاصل از تردد بیش از پیش خودرو‌ها بسیار تکان دهنده است.

از اینرو سازمان‌های غیردولتی با هدف ترویج فرهنگ استفاده از سیستم حمل و نقل عمومی، دوچرخه و راه رفتن ۲۲ سپتامبر مصادف با ۳۰ شهریور ماه را روز جهانی بدون خودرو نامگذاری کردند. در این روز مردم با استفاده از سیستم حمل و نقل عمومی و دوچرخه سواری و یا پیاده روی به محل کار و مدرسه می‌روند.

۳۰ شهریور روز جهانی بدون خودرو
هدفِ این رویداد’ ارتقای کمی و کیفی حمل و نقل عمومی، ترویج و توسعه دوچرخه سواری و پیاده روی’ است. در این رویداد مردم تشویق می‌شوند سفر‌های شهری خود را با استفاده از وسایل نقلیه عمومی انجام دهند و در صورتی که محل کارشان به محل سکونت نزدیک است، در خرید‌های روزانه خود، از دوچرخه استفاده کرده یا پیاده روی کنند.

اولین رویداد ملی در سال ۱۹۹۷ در بریتانیا، توسط انجمن حمل و نقل محیط زیست افتتاح و در فرانسه در سال ۱۹۹۸ با شعار’من، بدون ماشین در شهر’ دنبال و در سال ۲۰۰۰ به عنوان یک ابتکار عمل، توسط کمیسیون اروپا در سراسر اروپا به رسمیت شناخته شد.

در همان سال کمیسیون اروپا، این برنامه را از یک روز به یک هفته، گسترش داد. همچنین از سال ۲۰۰۰ میلادی روز‌های بدون خودرو، با برنامه روز جهانی بدون رانندگی، راه اندازی شده است.
در میان مناسبت‌های جهانی زیادی که در تقویم وجود دارد، روز جهانی بدون خودرو، از جمله مناسبت‌هایی است که در دو سال گذشته، در ایران نیز مورد توجه خاص قرار گرفته است.

برنامه راهبردی پویش ‘سه شنبه‌های بدون خودرو’، برای نخستین بار در شهرستان اراک توسط یکی از فعالان محیط زیستی، آغاز شد و بازتاب چشمگیری در سطح کشور یافت. در بهمن ۱۳۹۴ با تشکیل ستاد اجرایی این پویش در’دفتر محیط زیست و توسعه پایدار وزارت ورزش و جوانان’، تدوین آئین نامه، شیوه نامه‌های اجرایی و تفاهم‌نامه‌های مربوط، با همکاری’کمیته دوچرخه سواری همگانی کشور’و’دفتر مشارکت‌های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست’ کشور پیگیری شد.
چرا ۲۲ سپتامبر (۳۱ شهریور) را روز جهانی بدون خودرو نامیدند؟
پویش سه شنبه‌های بدون خودرو، رویدادی است با هدف استفاده کمتر از خودرو‌های تک سرنشین تا از این طریق شهروندان، دست‌کم یک روز در هفته، به‌جای استفاده از خودروی شخصی، گزینه‌های مفیدتری مثل دوچرخه‌سواری، پیاده‌روی، استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی و استفاده از خودروی اشتراکی را برای انجام کار‌های روزمره، جایگزین کنند.

ستاد اجرایی این پویش، در دفتر محیط زیست و توسعه پایدار وزارت ورزش و جوانان جمهوری اسلامی ایران، با هدف توسعه فرهنگ زندگی در شهر‌های دوستدارِ سلامت و محیط زیست، تأسیس شد تا با نظارت و هماهنگی ۳۱ دفتر محیط زیست و توسعه پایدارِ اداراتِ کلِ ورزش و جوانان استان‌های کشور (به عنوان دبیران استانی این ستاد) این هدف را در سراسر کشور دنبال کند.

پس از بررسی‌های لازم، موارد مذکور به تأیید دفتر محیط زیست و توسعه پایدار وزارت ورزش و جوانان، رسید و از فروردین ماه ۱۳۹۵، به صورت رسمی فعالیت خود را در این وزارتخانه آغاز کرد.

چرا ۲۲ سپتامبر (۳۰ شهریور) را روز جهانی بدون خودرو نامیدند؟
نتیجه سه شنبه‌های بدون خودرو
۱. کاهش وسایل نقلیه موتوری به عنوان اصلی‌ترین مولد آلاینده‌ها و منتشر کننده گاز‌های سمی همچون co۲ و کاهش آلودگی هوا و صدا، تردد و هزینه‌ها و خسارات فراوان ناشی از آن‌ها مانند گرمایش زمین و تغییرات آب و هوایی، آسیب بیشتر به لایه‌ی ازن، بیماری، مرگ و میر، ناهنجاری‌های اجتماعی و ..

۲. ایجاد نشاط و سلامت جسمی و روحی شهروندان در راستای توسعه شهر‌های سالم.

۳. توسعه فرهنگ پیاده‌روی و دوچرخه سواری به عنوان یک شیوه کارآمد جابه‌جایی در مسافت‌های کوتاه و کاهش تردد خودرو‌های تک سرنشین.

۴. صرفه‌جویی اقتصادی خانوار و جامعه در مصرف سوخت و هزینه‌های غیرضرور.

۵. اشتغال‌زایی از محل توسعه‌ی خدمات حمل و نقل عمومی، خدمات شهری مرتبط با دوچرخه‌سواری وپیاده‌روی.

تلاش، روشنگری و پیگیری‌های دفتر مشارکت‌های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست و استقبال سازمان‌های مردم نهاد محیط زیستی، نقش قابل توجهی در ترویج و گسترش پیام این رویداد همگانی داشته است.
نباید این نکته را از نظر دور داشت که، این طرح با مشکلات و موانعی روبه رو است که موفقیت کامل آن، نیاز به اقدامات زیرساختی مهمی دارد.
چرا ۲۲ سپتامبر (۳۱ شهریور) را روز جهانی بدون خودرو نامیدند؟
مهمترینِ آن‌ها گسترش کمی و کیفی حمل و نقل عمومی، بازمهندسی مبلمان شهری بر مبنای انسان محوری به جای خودرومحوری (که شامل ایجاد مسیر‌های ایمن دوچرخه سواری و پیاده راه است) و به موازات آنها، فرهنگ سازی و گسترش تفکر توجه به مصالح و منافع عمومی و همگانی به جای منافع فردی و ترویج رفتار‌های دوستدار محیط زیست و سلامت است که صد البته، زمانی اثرگذار و نتیجه بخش خواهد بود که در عملکرد و رفتار دولتمردان، نخبگان، فرهیختگان، هنرمندان، ورزشکاران و افراد برجسته جامعه، قابل مشاهده باشد.

در مدت ۸ سالی که از شروع این پویش می‌گذرد، تعدادی از بخش‌های دولتی و ادارات و سازمان ها، بانک‌ها و شرکت مترو، افراد سرشناسی مانند شهردار‌های برخی از شهر‌های بزرگ و کوچک، استانداران و افراد نظامی و انتظامی هم افزون بر فعالان اجتماعی، فرهنگی و هنری، از سه شنبه‌های بدون خودرو حمایت کرده‌اند.
بیشتر بخوانید: در گرما و هوای آلوده بیشتر مراقب حمله سگ‌های خیابانی باشید
امیدواریم با برطرف شدن موانع موجود، تردد خودرو‌ها به خصوص خودرو‌های تک سرنشین در کشور، روز به روز کاهش یافته و با کاهش آلودگی هوا، از خسارات و هزینه‌های هنگفت ناشی از آن نیز کاسته شده و آسمان آبی همراه با نغمه‌های دلنشین پرندگان زیبا، به شهر‌های کشور بازگردد و به این ترتیب از جامعه‌ای سالم با مردمانی تندرست و شاد برخوردار شویم و میراث شایسته‌ای برای فرزندانمان به یادگار بگذاریم.

منبع: دلگرم