اهل ثنا و دعا بود، نه ادعا. سید محمود دعایی را می‌گویم؛ سیدی که مرید راستین خمینی، امام امت بود و موتور انقلاب؛ از نجف تا جماران، یار همگام و همدل بود و هر هفته دل‌دل کنن راهی حرمش می‌شد تا دیدار با معهود معشوق را تازه کند. اهل مطایبه بود و عاری از کنایه. عهد اخوتش نه فقط با همنشینان خانه و گرمابه و گلستان، که گستره‌ای تا منتهی علیه هیچستان داشت؛ هر رانده و درمانده بی پناهی می‌دانست که در جوارش حرمت و پناه خواهد داشت. اگر بجای فلان شورا و بهمان مجمع، او سوزنبان قطار انقلاب بود؛ کمتر کسی از آن به میل خود پیاده و یا از آن اخراج می‌شد. رفاقتش رنگ رقابت نمی‌گرفت و دستگیر رفقایی بود که در رقابت‌ها از عرش به فرش افتاده بودند. تولدهایی که هر سال برای برادرش سیدمحمد خاتمی می‌گرفت؛ نمازهایی که بر پیکر عزت‌الله و هاله سحابی و ابراهیم یزدی خواند و دفتری که برای محمدجواد ظریف در روزنامه اطلاعات برپا کرد و … تنها نمونه‌های محدودی از سخاوت و رفاقت دعایی عزیز بود.

مردی که بی‌تردید مصداق بلاشک تعهد به «جذب حداکثری» بود و حتی دفع حداقلی را هم بی دلیل برنمی‌تابید چه رسد به بهتان و بهانه. نه آنکه در آستانه انتخابات یا راهپیمایی‌ای شعارش را بدهد؛ بلکه ایمان داشت که ایران جایی برای همه ایرانیان است.

فرقی نمی‌کرد آشنای چهل‌ساله‌اش باشی یا اولین دیدارت را با او بگذرانی؛ با چنان خضوعی میزبانت می‌شد که گویی سالهاست هم‌نفسش بوده‌ای. کافی بود شماره ۲۹۹۹۹ را بگیری و بگویی با آقای دعایی کار دارم؛ تلفن را شخصا جواب می‌داد؛ بی هیچ سلسله مراتب و منشی و خدم و حشمی. خودش بود و خودش. در دفترش شخصا پذیرایی می‌کرد، چای و دمنوش می‌آورد و انواع شکلات و شیرینی تعارفت می‌کرد و تا نمی‌خوردی دست بردار نبود. اهل غیبت نبود و جز به نیکی از کسی یاد نمی‌کرد. شیرین سخن بود نه سخن چین. تاریخ مسجل انقلاب بود؛ بی هیچ رتوش و پوششی.

مرگ ناباورانه‌اش در روزی رقم خورد که انقلاب اسلامی در همان روز کلید خورده بود و یار راستین امام به مقتدایش پیوست. بی‌شک این انقلاب، یکی از عناصر کلیدی و موثرش را از دست داد و نه تنها دلسوزان نظام که جامعه مطبوعاتی کشور نیز سوگوار مردی هستند که روزنامه‌اش برای همه جا داشت؛ از ملیون گرفته تا تندروهای انقلابی امروزی. اما کو تا دگر مادر گیتی چو او فرزند بزاید! نه در میان یاران بجا مانده از امام، کسی همتای اوست و نه در سپهر مطبوعاتی کشور، مثالی دارد. ایران و مطبوعات، بدون دعایی، قطعا دچار خلاء بزرگی خواهد شد.